Sunday, November 30, 2008

Мумбай дахь Террор, бидний авах сургамж

Саяхан Мумбайд болж өнгөрсөн аймшигт үйл явдлын талаар нүдтэй чихтэй болгон олж мэдээ байлгүй. Ямартаа ч нийт бараг 4 хоног үргэлжилсэн террорын явцад 190 гаруй хүний амь үрэгдэж 300 гаруй хүн шархдаж байж өчигдөр өглөө нэг юм дуусах шиг боллоо.
Би уг нь лал соёлтой нэлээд найз нөхөдтэй. Иран, Афган, Арабын улсуудаас ирсэн мөн Энэтхэгийн лалууд ч гэсэн Хиндү соёлтнуудыгаа бодвол бидэнтэй илүү нээлттэй харьцаатай хүн чанар сайтай хүмүүс шиг санагддаг юм. Арай либерал зарим нь шашныг зөвхөн ёс суртахууны хэм хэмжээ төдий авч үзэж харьцана. Бусад нь болохоор шашиндаа үнэнч хэдий ч маниусыг хүндэлж харьцана. Хамгийн гол нь хэн нь ч терроризмыг сайшаадаггүй. Нэгэнтэй нь бүр хууч хөөрч байхад манай шашинд хүнийх байтугай амьтны амь таслахыг ч том нүгэл гэж үздэг хэмээж байсан нь саяын 4 хоногийн үйл явдлын үеээр санаанд тод байлаа. Тийм ч учраас би л хувьдаа иймэрхүү үйл явдлаас болж лал соёлтой болгоныг үзэн ядаж чадахгүй. Энэ бүхнийг гагцхүү тэдний нэрийг барьсан хэсэг дампуу нөхдийн хийж байгаа ажил л гэж үздэг. Яг үнэндээ шашныхаа нэрээр гэмгүй хүмүүс хохироож байгаа тэдгээр нөхдүүд бусад энгийн лал шашинтнууддаа дэндүү их гай зовлон авчрах аж Иймэрхүү явдал болсны дараа Энэтхэгт ёстой юм шиг дандаа шашны мөргөлдөөн гардаг. Лал сүмүүд рүү Хиндү нар нь дайрч галдаж шатаагаад л. Энэ болгонд манай найзууд шиг тэдгээр гэм зэмгүй хүмүүс л өртөөд дуусдаг гэж бодохоор өр өвдмөөр. Хаанаас ч билээ дэлхийн 3-р дайн шашнаас болж дэгдэнэ гэж уншиж байсан санагдах юм...


Өнөөдөр Энэтхэгийн дотоод яамны сайд сайн дураараа албан тушаалаасаа огцрох өргөдөл гаргалаа. Бас л том совесть шүү. Мань хүнийг тагнуулаа сайн ажиллуулж иймэрхүү юм болох гэж байгааг мэдэрч чадсангүй гэж жаал шүүмжилжээ. Үр дүнд нь мань хүн "ухамсар, ёс суртахууны"-хаа үүднээс энэ ажлыг цаашид хийж чадахгүй нь гээд огцорч. Манай Онцгой Байдлын хэдэн томчууд хамаг тоног төхөөрөмжийнх нь мөнгийг идчихээд ажилчдаа гар нүцгэн гал руу оруулаад эцэст нь эмгэнэл болоход матрын нулимс унагаад л дараагийн сонгуульд юу ч болоогүй юм шиг нэр дэвшдэгийн хажууд бол ялихгүй л асуудал байх. Бас л нэг сургамж...

Мумбайд 7 газар 10 гаранхан террорист бүгд 300 гаран сумтай калашников барьж ороод л тусгай хүчнийхэнд ч дийлдэхгүй байлдсаар байгаад баахан гэмгүй хүмүүс нөгөө ертөнцөд үдлээ. Энэтхэг учиргүй Америк, Англи шиг нь биш юм аа гэхэд манайхтай харьцуулахад харуул хамгаалалт уг нь чангатай газар. Тусгай хүчний цэрэг цуух нь ч том гүрний энтэй. Манайд хэрэв иймэрхүү зүйл болвол дотоодыг хамгаалах гээч юм нь хэр хөгжсөн байдаг юм бол? Чулуу барьсан бацаануудад зодуулаад зогсож байдаг цагдаа нар калаш барьсан террористууд таарвал юу хийх бол?


Аз болж манайх дотоод шашны мөргөлдөөн энэ тэр байхгүй юм даа. Ядаж л нэг этник грүппийнх болохоор ялгарч хуваагдаад байх шалтгаан байхгүй (баян ядуугаараа л ялгардаггүй юм бол) амар юм. Гэхдээ олон улсын тавцанд АНУ-ыг хэтэрхий аялдан дагагч статус маань ийм явдал хэзээ нэгэн цагт гарахгүй гэсэн баталгаа өгч чадахгүй л байх. Саяын террористууд бол Энэтхэгийг Америк, Англиас харьцаагаа таслахыг шаардаж байсан байх юм. Бас л нэг сургамж...

Ер нь юу болж өнгөрсөн талаар нарийн мэдээлэл авахыг хүсвэл энд дараарай.

За тэгээд амь үрэгдэгсдийн ар гэрийнхэнд эх хэлээрээ ч болтугай гүн эмгэнэл илэрхийлье дээ.

Sunday, November 16, 2008

Audacity of hope


2005 онд гарч байсан V for Vendetta хэмээх зөгнөлт кино баахан шагнал энээ тэрээ аваад тухайн үедээ мандаж байсан санагдана. Ж.Орвэллийн 1984 зохиолоос сэдэвлэсэн болов уу гэмээр уг киноны төгсгөлд гол баатар маань “This country needs more than a building. This country needs hope” (Энэ улсад ганц байшингаас илүү зүйл хэрэгтэй. Энэ улсад итгэл хэрэгтэй байна) гээд олон зууны түүхтэй Английн Бүкингэмийн ордоныг дэлбэлж байгаа нь гардаг.
Итгэл найдвар гээч зүйл аль нэг байшингаас үнэтэй гэж үү?

Би, Монгол улсын иргэн залуу хүний хувьд ирээдүйдээ итгэх итгэлтэй байхыг хүснэ.
Хэн нэгэн харанхуй шөнө араас минь мөрдөж байгаад буудчихгүй гэдэгт, үзэл бодлоо илэрхийлснийхээ төлөө төмөр торны ард олон жил суухгүй гэдэгтээ, саяхан танилцсан танил маань тагнуулын ажилтан биш гэдэгт, хэвлэл мэдээллээр гарч байгаа бүхэн захиалгат тархи угаалт биш гэдэгт итгэхийг хүснэ.
Шударга бүхэн ялна гэдэгт, 14 тэрбум хулгайлсан луйварчин итгэлээ олохын тулд нэг муу байр шатаахад оролцож 2 хард диск хулгайлсан насанд хүрээгүй хүүтэй адил ял авах ёсгүй гэдэгт, эх орны минь нэр хүндийг олон улсын тавцанд хар тамхины наймаагаар дажгүй өндөрт гаргасан дипломат, шударга ёс дуулж байгаад өвс ороож татсан хэдэн хип хопчиноос бага ял авах ёсгүй гэдэгт итгэхийг хүснэ.
Идэж байгаа хоол маань меламингүй гэдэгт, амьсгалж байгаа агаар минь хоргүй гэдэгт, ууж байгаа ус маань мөнгөн усгүй гэдэгт ирээдүйд төрөх үр удам минь элдэв өвчин зовлонгүй төрнө гэдэгт итгэхийг хүснэ.
Иргэний үнэмлэх өвөртөлсөн өөрийгөө эзгүй хээр хоолоо олж иддэг ямаанаас илүү эх орондоо үнэтэй гэдэгт итгэхийг хүснэ.
Залуу халуухан насныхаа мөрөөдлөөр жигүүрлэн байж хийж бүтээсэн болгон минь шударга бус өрсөлдөөнд ялагдан замхарч алга болохгүй гэдэгт итгэхийг хүснэ.
Намайг “эрийн цээн”-д хүрэхээс өмнө хайртай бүхнийг минь өөрсдийгөө “Шилмэл” хэмээн нэрийдэж санал луйвардан гарч ирсэн хэдэн “ухна” устгачихгүй гэдэгт итгэхийг хүснэ.
We shall Prevail!!!

Saturday, November 15, 2008

Хакдуулсан бэлэгдэл?

Хэрэв би худлаа санаагүй бол Монгол Улсын Үндсэн хуулинд Монгол Улсын Ерөнхийлөгч нь ард түмний эв нэгдлийн бэлгэдэл бидний сайн сайхны симбол байх ёстой гэсэн утгатай өгүүлбэр байдаг байх аа.
Тэгвэл http://www.president.mn/ хэмээх ерөнхийлөгчийн албан ёсных нь вэб хуудас нэг иймэрхүү харагдаж байна.


Харин ч нэг их учиргүй хорлон сүйтгэгч байгаагүй бололтой. Зөвхөн мэдээний хэсэгт нь ганц мэдээ оруулаад л өнгөрч. Одоо бямбаас нямд шилжих шөнө. Маргааш ажил хийх хүн байхгүй. Тэгэхээр хамгийн хурдандаа 11 сарын 17 хүртэл Монголын ард түмний бэлгэдлийг хангагчийн нүүр царай кибер ертөнцөд ингэж харагдах бололтой.
Мэдээллийн аюулгүй байдалдаа ямаанаас бага ач холбогдол өгдөг хүмүүст бага зэрэг сургамж болж магадгүй л юм. Ямар сайндаа миний олж сонссоноор Мэдээллийн Аюулгүй Байдлын тухай хуулийн төслийн багт нь секьюрити компанийн захирал орчихсон тууж явах вэ дээ. Тэр нөхөр аягүй бол кибер ертөнц гэдгийг нь цахилгаан бороохой гэж ойлгоод энэ хакдсан товарищийг барьж авч зодно гээд явна шүү

Tuesday, November 04, 2008