The most important thing in life is family

Denzel Washington-ы тоглосон “Мan on fire” гээд нэлээн дээр vеийн нэг кино байдаг. Миний хамгийн дуртай кинонуудын нэг гэж хэлж болно. Найруулга, хєгжим, жvжиглэлт гэх мэт бvх зvйл нь хэчнээн vзсэн ч тасархай хэвээрээ санагддаг юм даг. Киноны утга санаа бол баян Мексик гэр бvлvvдээс хvvхдийг нь хулгайлж барьцаанд аваад их мєнгє нэхдэг мафийн сvлжээг бие хамгаалагч Криси (Denzel Washington) илрvvлж байгаа тухай гардаг.

Надад хамгийн таалагддаг хэсэг нь киноны тєгсгєлд Криси мафийн толгойлогчийн дvvг нь барьцаалчихаад утсаар ярьдаг хэсэг. Yvнээс ємнє огтхон ч камерын ємнє ил гардаггvй мафийн толгойлогч хvvхдvvдтэйгээ нялхарч тоглоод л утсаар ярьж байдаг. Киног анх vзэж байхад ямар гээчийн харгис балмад амьтан байгаа бол гэсэн сэтгэгдэл тєрж байсан мафийн толгойлогч єєрєє харин гэр бvлийнхээ тєлєє юу ч хийхээс буцахгvй нэгэн байдаг. Дvvг нь барьцаалсан Denzel Washington-той мань эр “The most important thing in life is family. Do you agree Mr. Creasy” (Хvний амьдралд хамгийн чухал зvйл бол гэр бvл гэдэгтэй та санал нийлж байна уу ноён Криси) хэмээн шаналсан байдалтай утсаар ярьж байдаг. Єєрєєр хэлбэл єєрт нь хамгийн чухал санагддаг тэр зvйлийг нь бусдаас салгаад авчихвал тvvнийхээ тєлєє хvн юуг ч хийхээс буцахгvй гэдгийг мань эр ойлгоод энэ хvн барьцаалах ажлаа хийдэг байсан аж.

Хадуурдаг эгч маань гэр бvлтэйгээ ирж 7 хоноод маргааш нутаг буцах нь. Дараа нь хэдхэн хоноод би бас ємнийг зорих болно. Бас дахиад хэдхэн сарын дараа том эгч маань гэр бvлтэйгээ хєгшин Европыг зорино. Ингээд муу аав ээж хоёр маань бид хэдийг бvлтийтэл харсаар vлдэх байх даа. Бага байхаас минь эхлээд л манайхан халуун бvлээрээ дор хаяж хоёр гурван жилдээ л нэг удаа уулздаг байж билээ. Энэ цикл бас л давтагдах нь бололтой. Харин энэ удаагийн уулзалтын онцлог сонин зvйл гэвэл Францын иргэн нэг бяцхан амьтан хэдхэн хоногт манай гэр бvлийг бvрмєсєн байлдан дагуулаад буцлаа. Хамгийн инээдтэй нь энэ нєхрийг тєрєнгvvт Бээжин дэх Францын элчингээс Франц улсын иргэн гээд пасспорт олгочихож. Єнєєх маань Монголын иргэншил авах гээд чадалгvй Монголын элчин дээр дєрєв хоног оочерлож байж эх нутгийнхаа визийг авч орж ирсэн байх юм. Єєрєєр хэлбэл манай гэр бvлийн нэг гишvvн маань Монгол улсад огт харъялалгvй гэсэн vг. Тэр ч бvv хэл энэ нєхрийг энд жаахан удаагаад 8 сарын 30 болгочих юм бол визний нь хугацаа дуусаад мань хvн энд хууль бусаар орогногч “хар” этгээд болж хувирна. Даанч мань хvн єєрийгєє ийм зvйлд орооцолдчихоод яваагаа огтхон ч ойлгохгvй мєємєє хайж миний мєрийг нудчаад л…

Энэ сонин амьтныг ингээд яваад єгєхєєр их санах байх даа. Одооноос эмээ євєє хоёрынх нь хоолой зангираад л энд тэнд орхисон хувцсыг нь vнэрлээд явж байна. Би анх Германд байхдаа том дvvгээ санаад єрєєнийхєє ханаар дvvрэн зургийг нь наачихдаг байж билээ. Энэ нєхрийг бас тэгж золигтох байх даа. Яадаг шvv юм байгаа…

Yнэхээр л хvний амьдралын хамгийн чухал зvйл гэр бvл гэдэг vнэн байх шvv

Блог уулзалт 2007 товчхон

Зиак єчигдєр журмын хэдэн нєхдийн хамт санаачилж хийсэн уулзалт маань амжилттай єндєрлєлєє. Ерєнхийдєє зохион байгуулалтын хувьд бид 3 туршлага дутсанаас бага сага алдаа (буруу газар сууснаас болж хvмvvс хайж олох гэж зvдэрсэн г.м) гарсаныг эс тооцвол халуун дулаан уур амьсгал дунд Блогчидын анхны албан ёсны уулзалт сайхан болж єнгєрлєє. Гантулга маань уулзалтын талаар нэлээд дэлгэрэнгvй бичсэн байсан учир би давтаж нуршихын оронд эцсийн vр дvнгийн талаар ярьсан нь дээр болов уу. Анх энэ ажлыг санаачилж хийх болсон шалтгаан маань миний хувьд гэвэл энэ кибер ертєнцєєс асар их зvйл олж авсан болохоор бусдад ч гэсэн тэр боломжийг ойртуулж єгєх юм сан гэсэн бодлын vvднээс бий болсон юм. Нєгєєтэйгvvр одоо хэдхэн хоноод байдгийнхаа баруун хаяа руу гэлдрэх гэж буй болохоор явахаасаа ємнє ядаж кибер байдлаар нэрийг нь мэддэг хvмvvсийнхээ зvсийг нь хараад авъя гэсэн бодол ч байлаа. Ямартаа ч эхний зорьсон зорилго маань тодорхой хэмжээнд биелж байх шиг санагдсан. Нэлээд олон хvмvvс утас шєрмєсєє солилцож дараа дараагийнхаа хамтын ажиллагааны эх vvсвэрийг олсон юм шиг санагдсан. Тvvнээс ємнєх бичлэг дээр нэг нєхрийн сэтгэгдэл vлдээсэн шиг архи уух шалтаг, архины хань олдохгvйдээ хvмvvс цаг заваа баран тэнд очсон гэж бодохгvй байна. Эндээс хvмvvс шинэ санаа, шинэ хамтрагчид, шинэ найз нєхєд, шинэ орон зайгаа олж авсан болов уу гэж найдаж байна.

Дараагийн vр дvн маань гэвэл энэ уулзалтыг тогтмол зохион байгуулж явуулах, арай албан ёсны зохион байгуулалтанд орж клубын зарчмаар ажиллах гэх мэт санаачлага андуудаас гарсан нь байлаа. Yvнийг дахин хэлэлцэж байгаад шийдье гэсгээд орхисон байгаа. Миний энд санал болгох зvйл бол аль хэдийнэ vvсч бий болоод хєл дээрээ босчихсон ЦахимЄртєє маягийн байгууллагын дэргэдэх албан ёсны клуб байдлаар vйл ажиллагаа явуулдаг бяцхан комьюнити байвал яадаг бол? Yvн дээр андууд єєр єєрсдийн санаа оноогоо хэлнэ биз дээ. Энэ маань дотроо задраад салбар бvрт тэлээд явбал бvр ч сайхан л байх. Хамгийн гол нь байнга нэгэн хэвийн амьдралаар амьдарч залхсан хvмvvс єєр єєр санаа бодолтой, єєр єєр орчны хvмvvстэй уулзаж билгийн мэлмий тэнийлгэх боломжтой болох юм даа.

За ямартаа ч урилга хvлээн авч ирсэн бvх андууддаа гялайлаа гэж хэлье. Дараагийн уулзалтан дээр би хэдийгээр єєрийн биеэр байх боломжгvй ч та бvхэндээ хавтгай дэлхийн нєгєє єнцгєєс мэндчилгээ дэвшvvлэх болно.

Блог уулзалт 2007

Жил хагасын ємнє байна уу даа Дєлєє єєрийнхєє блог хаягийг надад нэг явуулж билээ. Би ємнє нь блогийн талаар сонсож байсан ч Монгол блог огт хараагvй байсан болохоор мань эрийг жаал бишрэв. Тэгсэн єнєєх чинь намайг ч гэсэн блог нээ гэж зєвлєдєг юм байна. Би залхуурсаар бараг жилийн ємнєєс л нэг юм нээж билээ. Уг нь нэлээн хэдэн жилийн ємнє оюутан байхаас янз бvрийн юм бичдэг байсан ч зєвхєн єєрєє єєртєє л уншигч нь байдаг байв. Анх блог нээмэгцээ тэдгээр хэдэн жилийн ємнє бичиж байсан зvйлсээ бvгдийг нь бєєндєєд тавьчихав. Дараа нь санаанд ч оролгvй нэг єдєр ороод хартал бичсэн зvйлсэд маань баахан коммент. Бєєн урам болоод л дараагийн юм бичих хобби хєдєлж байгаа юм даа. Ингэж миний блог амьдрал эхэлсэн юм даг.

Би анх The world is flat номын рэвьюг блогоос л vзээд авч унших санаа тєрсєн. Энэ номныхоо хамтран орчуулагчид болох Индра, Сайнбаяр зэрэг залуустай бас л блогоор танилцсан. Хамгийн чухал нь блогтой болсноор би єєртэйгээ vзэл бодол нийлэх маш олон хvнтэй холбогдож зєндєє олон найзуудтай болсон. Тэдгээр найзуудын маань тєлєєлєл болох Хєлгєн, Дєлгєєн хоёртой єнєєдєр ярилцаж суугаад блогчидын уулзалт хэмээх юм зохион байгуулъя гэсэн шийдэлд хvрлээ. Ирэх долоо хоногийн пvрэв гаригт буюу 7 сарын 26-ны єдєр 19 цагт бид гурав Их Монгол уушийн газар ийм цаас бариад сууж байх болно. Та хэрэв блог уншдаг, блог бичдэг бол кибер орон зайнаас нэг нэгийгээ мэдэх хvмvvстэйгээ энд уулзаж болно шvv. Ямартаа ч дэлхий бєєрєнхий биш хавтгай болж байгаа энэ цаг vед кибер андуудтайгаа уулзах энэ уулзалт олон олон, vзэл бодол, зорилго санаа нэгтнvvдийг нэгтгэж єгєхvйц ач холбогдолтой байж мэдэх юм. Иймд та заавал очоорой.

Лекцтэй, семинартай, нээлттэй долоо хоног

Уг нь єнгєрсєн долоо хоногт болж єнгєрсєн event-vvдийг дор дор нь бичээд байя гэж бодсон боловч хувийн зохион байгуулалт муутайгаасаа болоод ажлаа дор дор нь амжуулж чадалгvй явсаар єнєєдєр л амралтын єдєр бичих санаатай ухнатаж сууна.

Єнгєрсєн даваа гаригт блогчин анд Б.Хєлгєний урьсаны дагуу ажил дээр нь очиж “Дэлхий бєєрєнхий биш” номоо танилцуулахын ялдамд лекц уншмар аядав. Миний лекц уншина ч гэж юу байх вэ. Компанийх нь удирдлагууд болох аав шиг маань хvмvvсийн єєдєєс харж хэсэг анивчиж байгаад л гарч ирсэн (би сандрахаараа нvдээ анивчдаг муу зуршилтай). Лекцийн маань сэдэв “Дэлхий бєєрєнхий биш” байсан. Монголд бизнес хийж буй хvмvvст илvv єгєєжтэй байх болов уу гэсэн бодлын vvднээс дан ганц номоо сурталчилах биш харин энд тэндээс уншсан харсан зvйлсээсээ нийлvvлж нэгтгэн Вэб иргэншил, Хангамжын сvлжээ, Аутсорсинг, Нээлттэй эхийн программ хангамж гэсэн дєрвєн агуулгыг голчлон ярихыг хичээлээ. Лекц уншина гэдэг ч мань мэтийн тvг таг хийсэн нєхдvvдэд амаргvй эд байна билээ. Гэхдээ ямартаа ч єєрийгєє олон хvний ємнє сорьж vзэх том боломж нээж єгсєн Хєлгєн анддаа баярлалаа гэж хэлэх байна. Би “шилдэг лектор” гэдэг цолтой, ярьдаг имижтэй болсон хvмvvст жаахан дургvйхэн байдаг. Хийхээсээ илvv цэцэрхээд байгаа юм шиг санагддаг юм. Гэтэл сая л тэр хvмvvсийг яаж тэгж олон хvний ємнє биеэ барихгvй байж чаддаг байна гэдгийг гайхаж байлаа.

Харин даваа гаригийн орой Н.Гансvх ахын урилгаар шинэ CD-нийх нь нээлтэнд очлоо. 108 газарт авсан байгаль, ан амьтны 230 гаран гэрэл зургийг “Монголын 108 єнгє” нэртэй энэхvv CD-д багтааж чаджээ. Дижитал камер бариад харагдсан болгоныхоо зураг авахыг над шиг хэр баргийн тэнэг хийж чадна. Харин хvний сэтгэл хєдєлгєхvйц, мэдрэмж хийгээд сэтгэлгээ агуулсан зураг бол мэргэжлийн зурагчид л авдаг байх. Харин Н.Гансvх ах маань энэ мэргэжлийн зурагчдаасаа ч хол сэтгэж vнэхээр чанар, агуулгын хувьд гайхалтай интерактив CD бvтээж чаджээ.

Гансүх ах CD-ээ нээж буй байдал

Надад хамгийн их таалагдсан зvйл гэвэл авсан зураг болгоныхоо доор тухайн газрын байршлыг GPS-ийн координаттайгаар нь бичиж єгсєн явдал юм. Мєн Англи, Монгол хэлний алийг нь ч сонгож болох учир гадаад хvнд єгєхєд хамгийн тохиромжтой бэлэг гэж би дvгнэнэ. Болсон болоогvй ширэн эдлэл (зарим нь бас яг ч шир биш байдаг), авч явах замд л эвдэрчихдэг модон тоглоом зэрэг сувенирийг иймэрхvv дижитал агуулга бvрмєсєн халж Монголыг маань дэлхийд сурталчилахад томоохон нєлєє vзvvлэх байх. Гансvх ах єєрєє Монгол сайхан гэдгийг нотлох гэж эдгээр 108 газраар аялж багагvй хvч хєдєлмєр зарж байж энэ CD-ийг бvтээжээ.

Гансүх ахын аялж зураг авсан 108 газрын байршил

Ємнє нь ийм интерактив CD монголд гарч байсан эсэхийг би сайн мэдэхгvй юм. Ганц нэг жуулчны компаниас гаргаж байсан иймэрхvv зvйлс нь хэтэрхий сурталчилгааны шинжтэй байсныг л санаж байна. Харин энэ бол цэвэр гэрэл зураг гэж хэлж болно.
За тэгээд Гансvх ахдаа цаашдынх нь уран бvтээлд улам их амжилт хvсээд Танд мэдрэгдсэн сэтгэгдэл надад бас мэдрэгдлээ гэж хэлэх байна.

Хэрэв та энэхvv CD-г захиалахыг хүсвэл

Дараа нь саяын баасан гаригт ICTA, USAID нарын хамтран гаргаж буй Жуумла! Монгол Агуулгын удирдлагын системийн нээлт семинарт очиж сууж vзлээ. Yнэндээ ICTA-ын оролцоо ч энэ тєсєл дээр тун бага байсан юм шиг байна билээ. Бараг хоёр жил Жива нэр єгчихєєд ноцолдоод дуусгаж чадаагvй тєслийг нь л АНУ-ын ард тvмний хєрєнгєєр USAID Эдийн засгийн бодлогын шинэчлэлийн тєсєлтэйгээ хамтран Жуумла! Монгол болгон сайжруулж сая гаргаж ирж байгаа ажээ. Гагцхvv олон нийтийн анхаарлыг татах, илvv тvгээмэл болгох дээрээс нь нээлттэй эхийн программ хангамжыг тєрєєс дэмжиж байгаа гэдгийг vзvvлэх vзvvлэнгийн зорилгоор л ICTA vvн дээр оролцсон юм болов уу даа гэж би таалаа. Харин Баярсайхан анд vvн дээр сvрхий vндэслэлтэй шvvмж хэлж байсан шvv. Тухайлбал тєрийн байгууллагуудын нэгдсэн сvлжээ, мэдээллийн бааз мэтийн юм юу ч байхгvй хоорондоо бичиг цаас солилцох тєдий Word, Excel дээрээ л ажиллаж байхад бvх тєрийн байгууллагыг вэб хуудастай болгоно гэж зvтгэх нь хvний нvдэнд их юм хийж байгаа юм шиг харагдах л ажил гэж. Дараагийн алхам нь тєрийн байгууллагуудын дотоод нэгдсэн баазтай болгоно гэж байгаа ч тэр нь PHP дэмжиж Жуумлатай холбогдоо ч бил vv гэх мэт асуудал их ажээ. Єєрєєр хэлбэл 2 жилийн ємнє гаргаж байсан Живагийн яг араас энvvгээр хэсэг шоудаад дараа нь замхарна гэх маягийн ирээдvй харж байлаа.
Харин би юмийг єєдрєгєєр харах дуртай болохоор vvн дээр жаахан эсрэг саналтай байлаа. Надад хамгийн их таалагдсан зvйл гэвэл Жуумлагийн хєгжvvлэгчдэд мэдэгдэж Жуумла! Монголоо албан ёсоор бvртгvvлсэнд байгаа юм. Жуумла! Монгол хамгийн гол нь Жуумлагийн stable version дээр Unicode support хийж єгсєн болохоор найдвартайгаас гадна олон улсад ашиглах боломжтой гэж Жуумла Монгол тєслийнхєн ярьж байсан. Бас нэг зєв зvйл маань GPL3-ийг Монголоор орчуулж олон нийтэд тvгээмэл болгон Жуумлаг ашиглаж байгаа нєхцєлд GPL-ийн нєхцлийг баримтлах ёстой гэсэн шаардлага юм.
Миний хувийн бодол бол vvн дээр одоо тєрийн оролцоо бага байгаасай л гэж хvсэж байна. Тэртэй тэргvй Жуумла одоо бvр Монгол хэлээр болсон болохоор хэр баргийн тэнэг ч суулгачихаж чадна. Нарийн тохиргоо, template дээр нь харин тєр оролцолгvйхэн шиг хувийн хэвшлийнхэнд хоолыг нь vлдээгээсэй гэж хvсэх байна. Тэгвэл аяндаа Жуумлагийн community vvсээд зєв гольдролоороо хєгжих болов уу. За юутай ч Т.Алтансvх тэргvvтэй Жуумла! Монгол багийнханд цаашдынх нь ажил vйлсэд улам их амжилт хvсье.