Өнөөдөр хагас амралтын өдөр гээд номын сангаас ховхорч шинэ гарсан гээд байсан Ratatoille гэдэг хүүхэлдэйн кино үзлээ. Аргагүй Pixar хийсэн гэсэн шиг мундаг анимейшнь болж дээрээс нь би ч угаасаа хүүхэлдэйн, хүүхдийн кинонд нугасгүй болохоор гоё л байлаа. Гол нь киноны тухай биш уг кинонд гарсан нэг мэргэжлийн тухай өгүүлэх гэсэн юм.
Уг кинонд Парист байдаг нэг рестораны тухай өгүүлдэг. Нэг харх тэнд ахлах тогооч хийгээд учиргүй амттай хоол хийж энэ тэр. Харин тэр ресторанд нь нэг айхавтар нөхөр үе үе зочилж хоол иддэг. Тэр нь Food critic хэмээх ажил хийдэг улс даяараа алдаршсан нөхөр. Баруунд бодвол энэ түгээмэл үзэгдэл байлгүй. Миний хувьд бол анх удаагаа л энэ киноноос ийм мэргэжил байдаг гэдгийг мэдэж авлаа. Манайхаар бол мэргэжлийн хяналтын байцаагч юм уу даа. Гэхдээ бас яг ч тийм биш бололтой. Health inspector гээд яг мэргэжлийн хяналтынхны хийдэг ажлыг хийж буй бас өөр нэг нөхөр байгаа юм. Тэр нь хоолны газрын гал тогооны ариун цэвэр зэргийг шалгадаг. Харин Food critic маань илүү үйлчлүүлэгчид ойртсон мэргэжил. Тухайн хоолны газар хэр хурдан үйлчилж байгаа, хийсэн хоол нь хэр амт чанартай байна, үйлчилгээ нь үнэндээ хэр зохицсон байна зэргийг үйлчлүүлэгчийн нүдээр олж хардаг. Буцаад энэ талаараа дүгнэлт бичиж сонинд хэвлүүлдэг. Тэр нь тухайн рестораны нэр хүндийн асуудал болдог гэх мэт.
Монголд лав яг дутагддаг байсан тэр зүйл шиг надад санагдсан. Хүн заавал өөрийн биеэр орж үзэж байж эсвэл орж үзсэн хэн нэгэнтэй зөвлөлдөж байж л хоолны газрын сонголт хийх хэрэгтэй болдог. Уг нь хэрэглэгчдийн эрх ашгийг хамгаалах холбоо ч бил үү нийгэмлэг ч бил үү нэг юм байдаг юм шиг байна билээ. Тэр нь жирийн үйлчлүүлэгчээс хэтэрхий хол. Нэг удаа гайгүй нэр хүндтэй нэг хоолны газрынхантай хэрүүл хийгээд та нарыг хэрэглэгчдийн эрх ашгийг хамгаалах холбоонд хэлнэ гэсэн чинь хэлэхгүй юу яахыг нь харъя энэ тэр гэж хэдэрлэж билээ. Өөрөөр хэлбэл хэрэглэгчдийн эрх ашгийг хамгаалах холбоо нь тэр газрыг шалгаад таагүй дүгнэлт гаргалаа ч их бодож жаахан торгууль тавиад л өнгөрдөг юм шиг байгаа юм. Уг нь гаргасан дүгнэлтээ олон нийтийн хэвлэл мэдээллээр цацаж эргээд хэрэглэгчиддээ анхааруулга, тухайн үйлчилгээний газар нэр хүндийг нь муутгахуйц хүнд цохилт өгдөг алхам хийж байвал зүгээр юм шиг. Хүн мөнгөө төлөөд тодорхой үйлчилгээ авч байгаа. Гэхдээ тэр үйлчилгээ нь төлсөн мөнгөнийх нь хэмжээнд чанартай байгаа эсэхийг тогтоодог ямар нэг хяналт байх ёстой болов уу. Өөрөөр хэлбэл 200 төгрөгний хуушуур зардаг цайны газар, үнэтэй ресторан хоёрыг үйлчилгээнийх нь хувьд харьцуулах аргагүй ч хэрэглэгч бол хэрэглэгч. 200 төгрөг төлөөд хуушуур авсан ч 20,000-аар үнэтэй хоол авсан ч идэж байгаа хоол үйлчлүүлж байгаа хэм хэмжээ нь төлсөн мөнгөндөө тохирсон байх ёстой л гэж хэлэх гээд байна. Мэргэжлийн хяналт ч юм уу тиймэрхүү төрийн байгууллага нь ариун цэврийн стандарт зэргээ шалгадаг юм байгаа биз. Иймэрхүү шалгалт нь эрүүл ахуйн хувьд л болохоос үйлчлүүлэгч тухайн үйлчилгээнд хэр сэтгэл хангалуун байгааг мэдэж чаддаггүй. Тэгээд ч энэ нь олон нийтэд ил тод биш. Буцаагаад хэрэглэгчийн, үйлчлүүлэгчийн эрхийг хамгаалдаг нэг систем байж тэр нь олон нийтэд ил тод, хүн заавал өөрийн бие дээр туршилт хийж “хулхидуулсныхаа” дараа тухайн газар луу дахиж зүглэхээ болих биш хийсэн дүгнэлт бүхнээ бусадтай хуваалцаж, үйлчилгээний газрын хувьд чанараа сайжруулахгүй бол болохгүй гэх айдас төрүүлж байдаг нэг тийм газар чухал болов уу.
Гэхдээ хяналт гэхээр яаж ийгээд заавал авилгалтай холбогддог юм шиг надад санагдаж байсан. Яамаар ч юм бэ дээ. Ухаан хүрэхгүй юм аа.
1 comment:
Манайд төрийн хувийн аль ч салбарт үгүйлэгдээд байгаа зүйл дээ наадах чинь.
Gobi дээр Bugdeeree.mn-д нэг Саарал дэвтэртээ бичиж авдаг тухайгаа бичсэн байсан. Нарийн бодож байгаад нийтийн болгоод хийгээд үзвэл хэрэгтэй зүйл болчиж мэдэх л юм шүү.
Post a Comment